تغييرات كاربري زمين

تغييرات كاربري زمين[1]

كي ول، كاربري زمين را نه يك كميت ايستا بلكه، يك الگوي تكامل تدريجي [2]معرفي مي­كند؛ هم­چنان­كه در نيم قرن اخير كاربري زمين شاهد بيشترين و كامل­ترين تغييرات نسبت به ديگر دوره­ها بوده است (Kivell:1993,p 3). تغييرات كاربري زمين شامل اولاً تبديل يك نوع از كاربري به نوع ديگر به معني تغييرات در نحوة اختلاط و الگوهاي كاربري­هاي زمين در يك محدوده و دوم شامل تغييرات يك نوع خاص از كاربري زمين مي­شود كه علاوه بر تغيير كيفيت و ويژگي­هاي كاربري، ممكن است در شدت آن نيز تغييراتي ايجاد شود. تحليل تغييرات كاربري زمين بر پاية دو سؤال اصلي و مرتبط در رابطه با تأثيرات تغييرات كاربري زمين چيست و چه عواملي منجر به تغييرات كاربري زمين مي­شود: مي­چرخد سؤال اول مي­توان دو گروه اصلي از عوامل تغيير دهنده كاربري زمين را شامل عوامل بيوفيزيكي و عوامل اجتماعي- اقتصادي نام برد؛ عوامل بيوفيزيكي ويژگي­ها و فرايندهاي محيط زيست طبيعي را تعريف كرده و عوامل اجتماعي- اقتصادي شامل عوامل جمعيتي، اجتماعي- اقتصادي، سياسي و نهادي شده و فرايندهايي مانند تغييرات جمعيتي، تغييرات ساختار صنعتي و تغييرات فن­آوري اين عوامل را تعريف مي­كنند (Briassoulis: p12). كي­ول، همچنين فرايندهاي متعددي را بر الگو و تغييرات كاربري زمين شهري مؤثر دانسته است؛ اما دو گروه اصلي از اين فرايندها را حايز اهميت بيشتري مي­داند كه در واقع مي­توان آن­ها را دو جنبه از عوامل اجتماعي- اقتصادي نام برده شده دانست؛ »اول، نيروهاي بازار هستند كه شامل رقابت ميان فعاليت­هاي مختلف شهري، نيازهاي جابجايي مكاني صنعت و تجارت و ارزش طبيعي زمين و تغييرات فن­آوري حمل و نقل و دوم، نحوه عمل سيستم­هاي برنامه­ريزي كاربري زمين و تأثير سياست­هاي دولتي بر استفاده و توسعه زمين د شهري مي­شود« (Kivell:1993). در رابطه با سؤال دوم نيز تأثيرات تغييرات كاربري زمين نيز به دو دسته اصلي زيست­محيطي و اجتماعي- اقتصادي تقسيم مي­شود كه نوع اول توجه بيشتري را به خود جلب كرده زيرا كه تأثيرات اجتماعي- اقتصادي جزئي­تر و داراي پيچيدگي و مدت زمان بيشتر بوده و كمتر قابل تشخيص است                     (Briassoulis: p 10-15).

[1] Land use change

[2] Constantly evolving pattern