برنامه ریزی شهری مینوی
در شهرها، نیروهایی هستند که سرزندگی، کارکرد، پویش و رشد را پرورش و پویایی می‌بخشند. دربرابر، نیروهایی نیز هستند که نشاندهنده سکون، سکوت، از پا افتادگی و واپس گرایی‌اند. این دو نیرو، در رویارویی با یکدیگرند و همواره با هم در جدال می‌باشند. نمادهای این دو نیرو نباید در کنار هم استقرار یابند (کاربری مسکونی/ گورستان، بیمارستان، زندان) .
سه نیروی فرجادین (اثرگذار)
شهرها، همواره از سوی سه نیروی فرجادی، نشان می‌گیرند:
1- نیروهای بهشتی: در اختیار گیتی (طبیعت) و انسان نیستند و خود به خود نشان می‌گذارند.
2- نیروهای گیتایی: از جانب گیتی نشان می‌گذارند. در اختیار هستند و می‌توان آن‌ها را در ایجاد فراگرد (محیط) بهتر برای زندگی به خدمت گرفت.
3- نیروهای انسانی: از سوی انسان‌ها نشان می‌گذارند و در اختیار هستند.
ایجاد پیوند مناسب و بهینه میان این سه نیرو، در ایجاد فراگرد بهتر برای زندگی کمک می‌کند. اگر فراگرد زندگی و شهرها با نیروهای سالم و درخشان انباشته باشند، همواره رخدادهای مناسب و کامیابی پیش خواهد آمد. نیروهای خوب از سویه‌های گوناگون وارد شهرها می‌شوند و بر کالبد شهر و ذهن و روان شهروندان نشان می‌گذارند.
در شهر مینوی
جهت‌ها و سمت‌هایی که کاربری‌های زمین و ساختمان‌ها در راستای آن‌ها جانمایی می‌شوند باید افزایش دهنده نشان‌های خوب نیروها باشند. دسترسی به هوای پاک باید آسان و فراگیر باشد، مسیر وزش هوای پاک از پهنه‌های گیتایی پیرامون (جنگل، چمن‌زار، کوهستان، پهن دشت‌ها، دریا، رودخانه و …) به شهر باز و هموار گردد. با نیروهای آزار دهنده انسانی و هازمانی (اجتماعی) باید به شدت مبارزه شود. این امر با تدوین فردید (قانون) ، آیین نامه، سنجه و روش کار و نیز با انگاره پردازی (طراحی) دست‌ابزارهای کالبدی، شدنی است. نمادهای هازمانی، فرهنگی وارزشی باید شناسانده شده و درک پذیر باشند و در هویت بخشی به شهر، درجایگاه نشانه‌های شهری کارایی شفاف داشته باشند. ارزش زمان، باید گرانمایه باشد. گذران زمان در زندگی باید بهینه و در راستای کمال باشد. از هدر رفتن زمان در شهر باید جلوگیری شود.
الگوی شهر مینوی
نیروهای سه‌گانه بهشتی ـ گیتایی ـ انسانی نشان گذار بر فراگرد زندگی انسان و شهرها، هر یک نمادی بر روی زمین دارند:
- باد، به گونه پویش ملایم هوا، بشارت دهنده و مژده آورنده نیروهای بهشتی است. باد، ممکن است از هر یک از هشت سمت جغرافیایی به شهر بوزد. کاربری‌های زمین و کارکردهای شهری باید به گونه‌ای آمایش یافته باشند که باد بشارتگر به ویژه باد غالب را به گونه نیروی بهشتی روانه شهر کنند تا اثر فرهمندی و شورانگیز برای ساکنان و شهر داشته باشد.
- آب، نماد نیروهای پیشرفت‌زا است. جایگاه این نماد در شمال جغرافیایی جای دارد.
- چوب، نماد نیروهای سلامت‌زا، توانمندی و رشد است. جایگاه این نماد در خاور است.
- آتش، نماد نیروهای روشنایی و گرمازاست. جایگاه این نماد در جنوب جغرافیایی جای دارد.
- خاک، نماد آگاهی بخشی و مهرورزی است. جایگاه آن در شمال خاوری و جنوب‌غرب است.
- فلز، نماد نیروهای دارایی‌زا است. جایگاه این نماد در غرب و شمال غرب جای دارد.
- هماهنگی 5 نماد، گرانیگاه نیروها، جایگاه آن در مرکز جغرافیایی است.
فرنود (منطق) آرایش نمادهای 5 گانه در سمت‌های جغرافیایی شهرها، ریشه گرفته از نشان گذاری هر یک بر دیگری برای باروری آن دیگری در مسیر پویش شاهنگ (عقربه) های گاه نما (ساعت) به شوند (علت) نیروی جاذبه زمین می‌باشد.
نیروهای پیشرفت‌زا با به کارگیری نیروهای آگاهی بخش، سلامت و دارایی و رشد را پی می‌ریزند. سلامت، توانمندی و رشد، نیروهای روشنایی و گرمازا را می‌افروزند. روشنایی و گرما، نیروهای مهرورزی را بارور می‌کنند. مهرورزی، با ایجاد یگانگی و هماهنگی، نیروهای دارایی و درآمد زا را توان می‌بخشد. دارایی و درآمد، نیروهای پیشرفت‌زا را برای آینده تجهیز می‌کند. ایجاد هماهنگی میان 5 نماد، با الگوی آمایشی که در پایین آورده شده است، برای هدایت نیروهای بهشتی به شهر و ایجاد فراگردی شادی افزا و هازمانی فرهمند در شهر، با سازماندهی بهینه کاربری‌های زمین و کارکردهای شهری، براساس فرنود فرجاد نیروهای گیتایی و انسانی در شهر لازم است.
الگوی آمایش کاربری‌های زمین در شهر مینوی
شمال: کاربری‌های: دریاچه و فضای سبز / مزیت‌های نسبی و هماوردی (رقابتی) شهر / ایجاد کننده پیشرفت
شمال خاوری: کاربری‌های: آموزشی / دانشگاهی / پژوهشی / مسکونی
خاور: کاربری‌های: بهداشتی / درمانی / آسایشگاهی
مرکز: کاربری‌های: فرمانداری / شهرداری / شورای شهر / اداری مرکزی / نماد شهر / کارکردهای فرهنگی / هنری و آگاهی بخش در‌اندازه بزرگ / مسکونی
جنوب خاوری: کاربری‌های: زراعت / باغداری / کشت گلخانه‌ای / پرورش آبزیان / زنبورداری / پارک جنگلی / مسکونی
جنوب: کاربری‌های: خدمات تولید / اداری، شرکت‌ها، دفترها / پلیس و آتشنشانی / مسکونی
جنوب‌غرب: کاربری‌های: فرهنگی / هنری / ورزشی / گشت و گذار / بوستان (پارک) / مسکونی
غرب و شمال غرب: کاربری‌های: فیاواری (صنعتی) / بازرگانی / مرکزهای خرید / گردآوردهای بلندمرتبه مسکونی
به قلم دکتر سید حسن اشکاوری
